Chociaż siódmaczek należy do roślin pospolicie występujących w lasach, to niełatwo go znaleźć. Zwraca naszą uwagę pięknymi białymi gwiazdkami kwiatów, które mają 7 płatków, 7 pręcików i 7 działek kielicha.
Siódmaczek leśny jest rośliną leczniczą, należącą do ziół saponinowych, więc z powodzeniem może zastąpić np. mydlnicę.
Surowce lecznicze
Do celów leczniczych zbieramy kłącza lub kwitnące ziele. Suszymy w zacienionym i przewiewnym miejscu. Kłącza można suszyć w piekarniku w temp. 50st C.
Związki czynne
Siódmaczek zawiera saponiny triterpenowe, saponiny sterydowe, flawonoidy, fenolokwasy i fitosterole.
Działanie i zastosowanie
Siódmaczek leśny wykazuje działanie przeciwzapalne, silnie antyseptyczne i moczopędne, przeciwreumatyczne i odtruwające. Ponieważ działanie tej niepozornej roślinki jest silne i różnorodne, poniżej cytuję fragment artykułu profesora Różańskiego „Siódmaczek leśny – Trientalis europaea Linne jako cenne pulmonalium et dermaticum„
„Wyciągi z siódmaczka już po 20-30 dniach regularnego stosowania dają wyraźną poprawę przy chorobach alergicznych, astmie, chorobach reumatycznych, przewlekłych nieżytach i infekcjach układu oddechowego, przy zastojach żółci, obrzękach wskutek nagromadzenia chlorku sodu i wody oraz stanach zapalnych układu rozrodczego. Siódmaczek powinien być polecany przy zespole policystycznych jajników, endometriozie, zapaleniu jajników i jajowodów, zapaleniu gruczołu krokowego i jąder, zapaleniu pęcherza moczowego oraz artretyzmie i reumatyzmie. Saponiny sterydowe i trójterpenowe siódmaczka hamują stany zapalne skóry, błon śluzowych, kości, stawów; hamują odczyny autoimmunologiczne. Siódmaczek zawiera inhibitory dekarboksylacji aminokwasów, procesów gnilnych i fermentacyjnych. Zmniejsza wytwarzanie gazów (metan, siarkowodór), amin w jelicie grubym (skatolu, putrescyny, indolu, kadaweryny), przez co ochrania jelito grube i wątrobę przed szkodliwym wpływem tych związków. Może dzięki temu minimalizować ryzyko wystąpienia raka jelita grubego. Wiąże aminy, nitrozaminy, mikotoksyny i liczne ksenobiotyki. Wzmaga wydalanie szkodliwych metabolitów z ustroju. Nasila diurezę. Na niektóre osoby działa z lekka rozwalniająco bowiem pobudza perystaltykę jelit i wydzielanie soków trawiennych, żółci i śluzu.
Siódmaczek to swoistego rodzaju naturalna alternatywa dla leków sterydowych. Hamuje bowiem odczyny zapalne, uwalnianie histaminy, leukotrienów i prostaglandyn. Stabilizuje komórki tuczne, a przy tym hamuje odczyny immunologiczne. Dlatego w przebiegu infekcji siódmaczek należy łączyć z ziołami fitoncydowymi (np. bluszcz, eukaliptus, sandałowiec, mirra, podagrycznik, barszcz zwyczajny, anyż, majeranek, krwawnik, kardamon, jałowiec, świerk, jodła, olejek herbaciany) o działaniu przeciwdrobnoustrojowym. W medycynie od dawna łączy się sterydy z substancjami przeciwbakteryjnymi i przeciwgrzybiczymi, np. hydrokortyzon lub lorinden łączy się z antybiotykami, dziegciem lub fungistatykami. Tak samo w zielarstwie przy leczeniu infekcji połączonych z nasilonymi objawami zapalnymi możemy zastosować zioło saponinowo-sterydowe (tojeść, juka, kozieradka, czworolist, psianka słodkogórz, krzyżownica, smilax, fiołek wonny) z ziołem antybakteryjnym, pierwotniakobójczym i grzybobójczym oraz fungistatycznym.
Siódmaczek zmniejsza obrzęki stawów i obrzęki zastoinowe spowodowane niewydolnością sercowo-nerkową oraz zastojem limfy. Prawdopodobnie czyni to przez wpływ przeciwrodnikowy, przeciwzapalny, zwiększający wydalanie chlorku sodu, kwasu moczowego, mocznika i wody oraz przez stymulowanie naczyń limfatycznych. Rozszerza oskrzela, upłynnia zalegającą wydzielinę ropną i śluzową w drogach oddechowych.”
Zewnętrznie siódmaczek stosujemy do przemywań i okładów w stanach zapalnych skóry (również tych atopowych), łojotoku, stanach zapalnych oczu i narządów płciowych, suchych, ropiejących ranach.
UWAGA! Przetworów z siódmaczka nie stosujemy u kobiet w ciąży i karmiących. Powodują nudności, częstomocz, rozwolnienie i ból brzucha, a w dużych ilościach wymioty!
Przepisy
Napar
2 łyżki rozdrobnionego ziela lub 1 łyżkę kłączy zalać 1 szklanką wrzącej wody, odstawić na 20 minut, przecedzić. Pić 100 ml 3-4 razy dziennie; w razie mdłości zmniejszyć dawkę.
.
Odwar
2 łyżki ziela lub 1 łyżka kłączy zalać 1 szklanką wody i doprowadzić do wrzenia. Gotować 20 min. na małym ogniu pod częściowym przykryciem. Odstawić na 20 min. i przecedzić. Pozostałość przepłukać niewielką ilością wody i dopełnić odwar do 200 ml. Stosować do okładów i przemywania.
.
Balsam do nacierania
Powyższy odwar gotować tak długo aż odparuje do 100 ml. Następnie ciepły (nie gorący) wymieszać z :
- 25 ml oleju rokitnikowego
- 20 ml tranu
- 20 ml oleju konopnego, z lnianki lub oleju lnianego
- 25 ml ciepłego sadła borsuka lub świstaka
- po 1 ml naturalnego olejku sandałowego i herbacianego
- 13 ml nalewki arnikowej
Stosować do okładów i masażu obrzękniętych miejsc, obszarów reumatycznie zmienionych, do okładania ran i odleżyn, oraz leczenia stanów zapalnych skóry.
.
Źródło: ‚Medycyna dawna i współczesna„
natura i ja 